Soyadlarımız en önemli varlığımız. Ancak bunların nasıl alındığı konusunda birçoğumuzun hiçbir bilgisi yok. 1934 yılında yapılan soyadı kanunu aslında birçok hikâyeye de ev sahipliği yapıyor. O dönemde mutlaka bir soyadı edinmesi gereken tüm halk kendilerine ne uygun olan soyadı için bir mücadele içerisine giriyor. Soyadı kökeni nereye dayanıyor ve bu kökenlere inildikçe nasıl güzel ve enteresan hikâyeler bizi bekliyor gelin birlikte görelim.
1934 yılına kadar her aile ve özellikle toplumun en önemli bireyleri olan erkekler bir lakap ile anılırmış. Bu lakaplar 1934 yılında düzenlenen soyadı kanunu ile birlikte yerini soyadlarına bırakmış. Soyadı kökeni nereye dayanıyor diye merak edenler için ilk başlangıç olarak soyadı kanunu anlatılmaktadır.
Yapılan soyadı kanunu ile bölgelerde bir hareketlilik başlamış. Aslında bu dönem ibret verici ve heyecanlı birçok hikaye de sahne olmuş. Her aileye kendi soyadını seçme hakkı verilmiş. Erkek egemen bir toplum olunca da soyadı seçimleri aile reisleri tarafından yapılmış. Kullandığınız soyadı kökeni nereye dayanıyor diye merak ediyorsanız çok büyük ihtimalle büyük büyük dedeleriniz tarafından seçilmiş ve size uygun görülen isimlerdir. Bazı kesimlerde ise bu isimler maalesef nüfus memurları tarafından yapılan hataların bir sonucudur.
Aziz Nesin ve Nesin Soyadının Kökeni
Eğer Soyadı kökeni nereye dayanıyor diye sorduğunuzda bunun büyük büyük dedenizin bir seçimi olduğunu biliyorsanız o zaman bu duyacaklarınıza hazırlıklı olmalısınız. Çünkü soyadı seçimlerinde fiziki durumlar, hal ve tavırlar, sahip olunan meslekler gibi önemli detaylar baz alınmış. Burada ise sizi üzecek olan durum şudur; Aziz Nesin’in bir söyleşine göre soyadı kanunu çıktığında herkes soyadını seçebilmek için bir yarış içerisine girdi. Bu süreçte insanların bütün gizli aşağılık duyguları açığa çıktı. Bunu fırsat bilen memleketin en korkak insanları ‘ Yürekli’, en cimri insanları ‘ Eliaçık’ ve en tembelleri ‘ Çalışkan’ gibi soy isimlerle bu duygularını ortaya koydu.
Tüm bu duygularını açıklıkla dile getiren Aziz Nesin bu süreçte var olan tüm soyadlarının yağmalandığını anlatıyor. Kendine kullanacak bir soyadı kalmadığında ise aslında ders verici nitelikte bir soyadı seçiyor. Ve sonuna ekliyor, ‘Herkes Nesin diye çağırdığında ne olduğumu durup düşünüp kendime geleyim istedim’ diyor.