Aynı nehirde iki kez yıkanılmaz sözü değişim ve dönüşümü en iyi anlatan sözlerden birisi olarak kabul edilmektedir. Efesli Filozof Heraklitos tarafından söylenen bu söz bugün hala aynı etki ile kullanılmaktadır.
Efesli Filozof Heraklitos M.Ö. 55 – 475 yılları arasında yaşamıştır. Adından da anlayacağınız üzere Anadolu Efes’te yaşayan filozof aynı zamanda Batı Felsefe tarihinde dinamik bir felsefi sistem ortaya koyan ilk kişi olarak bilinmektedir.
Heraklitos için bilgi bakımından, duygusal bilgiye hiç değer vermediği, gözlerin ve kulakların kötü tanıklar olduğunu öne sürerek aslında rasyonalizm savunuculuğu yaptığı bilinmektedir. Kendisinin aslında kendi için çok şey bilmediğini savunduğu, ansiklopedik bilgiye karşı çıktığı ve çok şey bilmenin akıllı demek olmadığını söylediği açıklanmıştır. Çatışma ve savaşın her şeyin babası olduğunu düşünen filozof kendinden önceki filozofların boşu boşuna evrende kalıcılık ve süreklilik aradıklarını, oysa kalıcılığın söz konusu olmadı ve evrende her şeyin mutlak bir değişime tabi olduğunu öne sürdüğü bilinmektedir. İşte Aynı nehirde iki kez yıkanılmaz sözüne bu düşünceden yola çıkarak ulaşmıştır.
Aynı nehirde iki kez yıkanılmaz ne demektir
Aynı nehirde iki kez yıkanılmaz sözü evrende hiçbir nesnenin ve özelliklerinin aynı kalma ihtimalinin olmadığını ve değişim yaşadığını anlatmaktadır. Aslında her şey başka bir şeyin yıkımı veya ölümü sayesinde varlığa gelmektedir. Ve bir gün varlığa gelen o nesneler de yok olarak yerine yenilerinin gelmesini beklemektedir. Bu bir döngüdür ve her neşen bu döngü içerisindedir.
Heraklitos’a göre evren ateşten var olmuştur. Ve bir süre sonra yine ateşe dönerek yok olacaktır. Aslında ateşle bir yok olma, yeni bir var olma demektir. Evrenin göstermiş olduğu bu var oluş ve yok oluş periyodik olarak sonsuz kere yenilenecektir. Bu döngü içerisinde her şey değişime ve dönüşüme tabidir.
Aynı nehirde iki kez yıkanılmaz sözü aslında her insanın hayatında benimsemesi gereken bir ilkedir. Bu değişim ve dönüşümün ispatıdır. Dönüşüm içsel bir süreçtir. Herkes ne yaşıyorum ya da ne deneyimliyorum diye kendine sorarak bu sürece dahil olmalıdır. Ve bir direnç göstererek değişim ve dönüşüm sürecine adım atılmalıdır.